Categorie archieven: Geschiedenis

Leporello Ronde Hoep

Een leporello over de Ronde Hoep: ‘geschiedenis van prachtig gebied vastgelegd in rijm’

Bron: Weekblad voor Ouder-Amstel, 26 oktober 2023

OUDERKERK Willem Jan Aalders, inwoner van de Ronde Hoep, liep al jaren rond met het plan om de geschiedenis van dit prachtige gebied vanuit een (breder) historisch perspectief vast te leggen. In 621 verzen heeft hij in de “Rijmkroniek in Vogelvlucht met zicht op de Ronde Hoep en Omstreken” een geschiedkundig verslag over circa 3.200 jaren bij elkaar gerijmd. Alles komt aan de orde: van de vervening, wateroverlast en oorlogen tot aan het besluit om de Ronde Hoep tot noodoverloopgebied te maken. 

Drukvorm leporello

Over de drukvorm waarin hij zijn teksten moest gieten, heeft Willem Jan lang geaarzeld. Uiteindelijk heeft hij gekozen voor een leporello, een harmonicaboek. 20 pagina’s A4 leverde een leporello op van zo’n 4 meter en het was niet gemakkelijk om daar een drukker voor te vinden. Uiteindelijk heeft EPS Amsterdam met veel succes dit drukwerk afgeleverd.

200 Jaar

Na het uitvouwen van dit lange boek krijg je een doorlopend beeld van de ontwikkelingen in de geschiedenis en eventuele verbanden die daarin kunnen worden ontdekt, steeds over een periode van 200 jaar. Aan de ene zijde van een pagina wordt het verhaal van een periode in rijm verteld, draai je het boek om dan staan aan de andere zijde van die pagina grafische weergaven en de namen van personen en gebeurtenissen van diezelfde periode. Deze grafische weergaven geven vrije impressies van de gemiddelde temperatuur en neerslag, gemiddeld zeespiegel-  en maaiveldniveau, de gemiddelde bevolkingsgroei, economie en bruto nationaal product (BNP). Verder wordt melding gemaakt van ontwikkelingen en benamingen in onder andere filosofie, muziek, kunst, religie, dynastieke macht, conflicten, recht, geneeskunde en waterstaat in de desbetreffende periodes. Als achtergrond voor zowel de rijmtekst als de grafische weergave fungeren  artistieke impressies van de gebiedsontwikkeling van de oer-Ronde Hoep tot heden met een vooruitblik naar de toekomst. 

Te koop

De leporello is niet goedkoop omdat het drukken zeer prijzig was. Maar voor een introductieprijs van 55 euro heb je een uniek (en genummerd) exemplaar van de 100 gedrukte leporello’s. De leporello is te koop in de winkel van het Historisch Museum Amstelland in Ouderkerk, waar een inkijkexemplaar ligt. Bestellen kan bij alfa.aalders@online.nl.

Het Dorp

Het Dorp

De 2e (herziene) druk van het boek ‘Het Dorp‘ is vanaf 8 april 2023 weer te verkrijgen. Een koffietafelboek van ruim 300 pagina’s en meer dan 500 oude prentbriefkaarten, foto’s en topografische kaarten en tekeningen over Ouderkerk aan de Amstel van vroeger.

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

Artikel in Weekblad voor Ouder-Amstel, 17 oktober 2022, n.a.v. de 1e druk van Het Dorp,
door Marion Kiewik

‘Het Dorp, ansichten van Ouderkerk’ is uitgekomen

Auteur Dick Bakker overhandigt zijn boek “Het Dorp” aan Wethouder Koek-Baks
Foto Marion Kiewik

OUDERKERK Na anderhalf jaar stevig doorwerken kon ‘echte Ouderkerker’ Dick Backer zijn nieuwste boek ten doop houden: ‘Het Dorp’. Dik 360 pagina’s vol afbeeldingen van oude ansichtkaarten, foto’s en prenten van en over het Ouderkerk van weleer. 

ANSICHTEN “Ik moest weer zo nodig een boek maken,” grijnst Backer. Dat boek past wel mooi in het rijtje ‘Je bent een echte Ouderkerker / Duivendrechter als…’ en ‘Elfstedenkoorts aan de Amstel’. Maar waarom Het Dorp? “Als brugwachter aan de Vecht – na mijn werkzame leven – zag ik iets dergelijks over die omgeving. Daar werd het idee voor Het Dorp geboren. Een stuk of 600 prentbriefkaarten over ons dorp had ik al verzameld en bij museum Amstelland zag ik nog veel meer beeldmateriaal.” 

DORP Met alleen een afbeelding van het omslag – de welbekende foto van Wim Sonneveld aan de toog bij oma Lien Leurs van de Voetangel – ging Backer op pad om fondsen te vergaren. De lokale middenstand, die in Het Dorp ook uitgebreid aan bod komt, steunde hem ruimhartig. En zo kon afgelopen woensdag het boek gepresenteerd worden bij de Voetangel, met op de achtergrond die fameuze foto en de klanken van het lied ‘Het Dorp’ van Wim Sonneveld: “Dit dorp van toen, het is voorbij / Dit is al wat er bleef voor mij / Een ansicht en herinneringen…”

VERHALEN Backer: “Het zijn niet alleen plaatjes, er staan ook veel verhalen in het boek. Over de gewillige dames die je ooit kon vinden in deze herberg, de galg in de Dorpsstraat, het brood dat bakker Out ooit bakte van Amerikaans meel en Amstelwater, de kogelgaten in het pand van Heisa. En over Paardenburg, dat dit jaar 375 jaar bestaat. Ook daar werd vroeger gehoerd en gesnoerd.”

PAREL Wethouder van Cultuur Paulette Koek-Baks kreeg het allereerste exemplaar van het boek overhandigd van ‘de kroniekschrijver van Ouderkerk’, zoals zij Bakker betitelde. Zij beloofde plechtig ‘dit nieuwe pareltje in het oeuvre’ een mooie plek in het gemeentehuis te geven. “Eigenlijk zou dit boek bij iedere Ouderkerker op de koffietafel moeten liggen.”

Marion Kiewik

Joodse inwoners van Ouder-Amstel

Op 14 november werden de eerste exemplaren van het boek Joodse inwoners van Ouder-Amstel door burgemeester Joyce Langenacker en schrijver Ruud P. Siekerman uitgereikt aan de dames Mieke Bonn en Bea Vega, overlevenden van de Tweede Wereldoorlog.
Niet eerder werd zo uitvoerig het verhaal verteld over onze Joodse medeburgers in de Tweede Wereldoorlog.

Het boek is te koop bij boekhandel Spreij en de museumwinkel in Ouderkerk en Gemakswinkel Vivánt en eetcafé Lotgenoten in Duivendrecht.

Van dorpsstraat tot Rijksstraatweg en weer terug

Van dorpsstraat tot Rijksstraatweg
en weer terug ……

De bijzondere geschiedenis van de hoofdader van Duivendrecht in oude en nieuwe beelden.
Op dinsdag 1 mei 2018 organiseerde OBA Duivendrecht weer een Duivendrechtse dinsdag in het Dorpshuis. Ans Quirijnen van de Stichting Oud-Duivendrecht gaf een boeiende presentatie met mooie beelden.

Rijksstraatweg

Pas in de 20e eeuw verliest de Duivendrechtselaan haar agrarische karakter, als Rijkswaterstaat de verbinding tussen Amsterdam en Utrecht verbetert. De naam Rijksstraatweg werd voor het eerst gebruikt in 1923. Van Amsterdam tot Utrecht werd het tracé gestroomlijnd. In 1928 werden in verband met de verbreding van de weg ook de sloten gedempt en de meeste bomen gekapt. In de loop van de 20e eeuw werd de ruimte tussen de boerderijen steeds meer opgevuld met woningbouw om de bevolkingsgroei van Amsterdam op te vangen. Het uiteindelijk resultaat is dat vrijwel alle boerderijen door de verstedelijking verdwenen zijn. Na de voltooiing van de Rijksweg A2 in 1950 werd de oude Rijksstraatweg slechts een weg van  streekbelang. Met de aanleg van Amsterdam Zuidoost (vanaf 1965) veranderde het lintdorp totaal.

Met de bouw van de A10 in 1988 verdween de noordelijke kern. Toen ook nieuwe spoor- en metrolijnen en een NS-station aan de zuidkant werden aangelegd, werd de weg weer een lokale dorpsstraat, net als in de middeleeuwen.

Duivendrechtselaan

De Rijksstraatweg, vroeger Duivendrechtselaan, ontstond in de 13e eeuw tijdens de veenontginning. Als  in 1639 de Keulse Vaart (Weespertrekvaart) wordt gerealiseerd en er een brug over het kanaal komt, loopt de kortste en de belangrijkste doorgaande weg van Amsterdam naar Utrecht tot 1950 via de Duivendrechtselaan . De Duivendrechtse brug was van strategisch belang.  Er lagen slootjes ter weerszijden van de weg met bruggetjes naar boerderijen en huizen. Na de Franse tijd hebben Duivendrechters de Duivendrechtselaan “de Parijse weg” genoemd. Dat had vermoedelijk te maken met de intocht van Napoleon over deze laan op 9 oktober 1811.

in 1846 stonden er in Duivendrecht nog maar 76 huizen. En bepaalden boerderijen het straatbeeld. Tijdens het interbellum werden fraaie forensenwoningen gebouwd. Ze vormen nu met de oudere gebouwen een mooie lintbebouwing. De Rijksstraatweg is een Allee, een Mall, met alle architectuur van de 20e eeuw in een kilometer lange straat.

AQ Stichting Oud-Duivendrecht
email: st.oud-duivendrecht@planet.nl

OBA Duivendrecht
Dorpshuis Duivendrecht, Dorpsplein 60
E: duivendrecht@oba.nl
T: 020 – 695 22 82